Szczegółowa Historia Zespołu

Początki „WARMII”- jeszcze jako Szkolnego Zespołu Tanecznego Technikum Kolejowego w Olsztynie, sięgają pierwszych 50-tych lat ubiegłego - XX wieku.

Tuż po zakończeniu działań wojennych i zapoczątkowaniu „wielkiej odbudowy kraju” , w 1945 roku zostaje utworzone w Olsztynie: Państwowe Liceum i Gimnazjum Komunikacyjne. 
Kierowniczą rolę placówki pełnili : w pierwszych latach - Dyrektor Bronisław Czapkiewicz, a następnie Dyrektor Józef Polakowski.

 

W roku 1951, decyzją Ministerstwa Oświaty, Liceum i Gimnazjum Komunikacyjne zostaje przekształcone w Technikum Kolejowe, którego pierwszym Dyrektorem zostaje Pan Ryszard Daszkiewicz, a od 1953 roku dotychczasowy jego zastępca : Pan Jan Masztaler. Praca placówek oświaty, jakim było Liceum a następnie Technikum, ze względu na bardzo trudny okres czasu, musiały ogarnąć swym zasięgiem wszystkie aspekty życia społecznego swych wychowanków. Od organizacji podstawowych warunków egzystencji, po całą sferę dydaktyczno-wychowawczą. Dodatkowych trudności przysparzał fakt bardzo dużej rozpiętości wiekowej uczniów: od ludzi bardzo młodych po osoby dorosłe, co bezpośrednio wiązało się z dużym zróżnicowaniem ich indywidualnych zasobów wiedzy oraz umiejętności.

W wyniku polityki społecznej kraju, przełomu 40 i 50 lat, ruszyła wielka fala organizacji przy każdej placówce oświatowo - kulturalnej, a nawet zakładzie pracy, niezliczonych ilości kół i zespołów zainteresowań. 
Niedoścignionym wzorem działań w tym kierunku - był Pan Jan Masztaler, dla którego problematyka pracy dydaktycznej kadry nauczycielskiej Technikum, była równoważna z organizacją warunków ku zaspokojeniu podstawowych potrzeb uczniów jak i zagospodarowaniem ich czasu wolnego.
To właśnie 1951 rok, jest dla szkoły pod nowym mianem : Technikum, rokiem nasilenia rozwoju i wzbogacenia programu zajęć pozalekcyjnych. Uczniowie obok odrabiania lekcji, czytania książek i prasy, spędzają swój wolny czas przy grach świetlicowych i towarzyskich, udzielają się w kształtowaniu swych uzdolnień plastycznych, aktorskich, wokalnych i tanecznych.
Grupa taneczna ( min. Laura Chrzanowska, Leszek Krawczyński, Ryszard Kunicki ), oprócz sporadycznych indywidualnych zajęć, głównie z braku odpowiednich warunków lokalowych i fachowej opieki instruktorskiej, uczęszcza na zajęcia taneczne do Wojewódzkiego Domu Kultury. 
Tu pod kierownictwem pana Wojciecha Muchlado, który równolegle „zawiązywał zalążki” Zespołu Pieśni i Tańca „Olsztyn”, pobierają swe nauki z zakresu różnych form tańca.
Z Zespołem Pieśni i Tańca Technikum Kolejowego, współpracuje w tym okresie, obok wspomnianego pana Wojciecha Muchlady: pani Konstantynowicz oraz panowie Janusz Lempke, Zenon Żukowski i Henryk Przybylak.
Lata 1952-53 to okres pierwszych indywidualnych prezentacji koncertowych Zespołu.

Do najbardziej znaczących należy wspomnieć udział w Przeglądzie Szkolnych Zespołów Tanecznych przeprowadzonym w olsztyńskim Teatrze im. Stefana Jaracza ( 1953 r.). 
Udział ten można traktować jako pierwszy sukces artystyczny Zespołu, który ustępując jedynie Zespołowi z Technikum Łączności ( prowadzonemu przez panią : Cecylię Rożnowską ), zajmuje II miejsce.
Prawdopodobnie powyższy fakt, jak i zastrzeżenia do współpracy z panem Muchlado, stają się przyczynkiem do decyzji Dyrektora Masztalera o podjęciu starań w pozyskaniu pani Cecylii Rożnowskiej jako pedagoga szkolnego i instruktora tańca.
Z nowym rokiem szkolnym 1954, pani Cecylia Rożnowska, przyjmując ofertę pana Masztalera, podejmuje pracę w Technikum, prowadząc min. z panem Ryszardem Kunickim, zajęcia pozalekcyjne.
Praca pani Cecylii, ukierunkowana zostaje głównie na grupę taneczną i dopracowanie dotychczasowego programu artystycznego, którego „mocnym punktem” ( pod każdym względem ) był „Obrazek kolejarski” ( chor. W. Muchlado, muz. W. Cebelak ). Jej udział i kontynuacja zajęć tanecznych w WDK, a następnie ograniczenie ich do szkolnych murów, pozwala twierdzić, iż staje się podwalinami Zespołu Pieśni i Tańca z tzw. prawdziwego zdarzenia. To właśnie ten fakt i rok 1954, po latach został przyjęty jako oficjalna data powstania Zespołu Pieśni i Tańca WARMIA z Olsztyna.
Do roku 1956,  Zespół osiąga kolejne znaczące sukcesy artystyczne . Dzięki zajęciu I miejsca w Przeglądzie Zespołów Kolejowych w Ostrowie Wielkopolskim ( 1954 r ), Zespół zostaje uhonorowany pokaźną nagrodą finansową, która pozwala na zakup pierwszych strojów scenicznych, wypożyczanych do tej chwili z WDK w Olsztynie. Godnym wyróżnienia jest fakt osiągnięcia II miejsca na przeglądzie Zespołów Artystycznych w Katowicach ( 1955 r. ), gdzie Zespół ( ustępując Państwowemu Zespołowi „Mazowsze”), uzyskał kwalifikacje do udziału w Międzynarodowym Zlocie Młodzieży w Warszawie.
Jest to również moment zakończenia współpracy w zakresie muzycznym z panami J. Lempke i W. Cebelak, których funkcje ( kierownika muzycznego i akompaniatora ) przyjmuje pan Janusz Mianowicz.
W 1957 roku, prężnie działający klub sportowy ZS „Kolejarz” ( Zespół Sportowy ), którego mocną podporą stanowili min. uczniowie i wychowankowie Technikum Kolejowego, przekształca się w Kolejowy Klub Sportowy „Warmia”. Prawdopodobnie jest to też moment przyjęcia też przez Zespół Pieśni i Tańca Technikum Kolejowego - miana ( nazwy własnej ) „Warmia”.
W 1960 roku, Dyrektor Masztaler, obejmuje stanowisko v-ce Prezesa Międzynarodowej Federacji Sportowców – Kolejarzy. Fakt ten sprawia, iż w 1962 roku, poprzez połączenie działań w zakresie wymian sportowców z wymianą kulturalną środowisk kolejarskich, dochodzi do pierwszego wyjazdu zagranicznego Zespołu Pieśni i Tańca „Warmia” przy  Technikum Kolejowym - do Jugosławii ( Niš  k/ Belgradu ).
Dotychczasowa praca i działania organizacyjne, głównie pani Cecylii Rożnowskiej, owocujące coraz to liczniejszymi osiągnięciami Zespołu, stają się ( 1963 r. ) przyczynkiem dla Związku Zawodowego Kolejarzy PKP , do podjęcia działań na rzecz zawiązania i współfinansowania współpracy z sekcjami Klubu Kulturalno-Oświatowego z siedzibą w budynku Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Olsztynie. Działania te pozwalają „Warmii” pozyskać skład grupy akompaniującej, który oparł się o Zespół Estradowy „Sygnały”, jak i etat instruktora i choreografa tańca – Kierownika Zespołu „Warmia”.
Kolejny okres przeszło 5 lat, to okres żmudnej i ciężkiej pracy dla wszystkich członków Zespołu.
Jak wspominają ówcześni członkowie Zespołu, „Nasza Pani” - bo tak nazywano panią Cecylię Rożnowską, wyciskała z nich „ostatnie poty”.
Program artystyczny zostaje wzbogacony o kolejne układy taneczne i widowiska regionalnych obrzędów .
Zespół muzyczny pod kierownictwem, wspomnianego już, pana Janusza Mianowicza, „dwoi się i troi”, aby jak najlepiej opanować całą sferę muzyczną programów koncertowych. Ma to też odzwierciedlenie w podnoszącym się znaczeniu Zespołu w mieście i regionie, czego dowodem jest przyznanie przez Centralną Komisję Koordynacyjną Nagrody Ministra Kultury i Sztuki za 1968 rok. Nagroda tym cenniejsza, iż została przyznana 22 zespołom w kraju - jednemu z każdego województwa.
Następnego roku, Warmia zdobywa Honorową Nagrodę „Złote Skrzydło Ikara” na prestiżowym festiwalu zespołów resortowych: II Rzeszowski Jarmark Pieśni i Tańca w Mielcu. 
Obok powtarzających się wyjazdów zagranicznych do Jugosławii, dochodzi do pierwszych koncertów ( 1969 r.) na terenie Związku Radzieckiego ( Kaliningrad ).
W 1970 roku następuje ostateczne wyodrębnienie „Warmii” z „murów szkolnych” Technikum* Kolejowego i wprowadzenie zespołu w struktury Klubu Kulturalno-Oświatowego, przyjmującego miano Domu Kultury Kolejarza w Olsztynie ( 1976 r. ).


* Technikum, przy współpracy pana Wojciecha Muchlady ( w latach 1973 – 89 ) oraz pana Mariusza Krupińskiego ( 1990 – 1992 ), prowadzi jeszcze pracę grupy tanecznej, lecz z rokiem 1993 ( głównie z powodu braku zainteresowania ze strony  uczniów ) – działania w tym kierunku zostają ostatecznie zakończone. 


Wraz z powstaniem nowej struktury, Pani Cecylia Rożnowska, pełniąca dotychczas rolę obejmującą prawie wszystkie funkcje ( od spraw organizacyjnych – po pracę artystyczną zespołu ) zyskuje pomoc organizacyjną w postaci osoby Dyrektora Domu Kultury – pani Anny Matuszyńskiej. 
Całą sferę technicznej obsługi realizuje pan Jan Ostrowski, a kostiumami i majątkiem garderoby, którymi do tego momentu opiekowali się sami tancerze ( min. Janina Bogucka, Andrzej Romaszko ), zajęła się pani Marianna Kuligowska, a następnie pani Bożena Jankowicz ( od 1978 roku). Funkcję akompaniatora zespołu obejmuje pan Zbigniew Chabowski ( do 1976 ) a następnie pan Jan Kołodziejczak . Zajęcia wokalne prowadzi pan Lucjan Marzewski, a następnie pan Lechosław Ragan. 
Rolę zespołu akompaniującego przejmuje zespół estradowy Wacława Kosowicza (  1969 - 1976 ). W zajęciach tanecznych z młodzieżą wspierają choreografa jego asystenci min. Marian Waloszek, Andrzej Romaszko, Janeczka Bogucka, Krystyna Kuźma ( lata 1970 – 75 ) oraz Beata Fila, Elżbieta Marszelewska, Mirosław Marszelewski i Mariusz Krupiński ( lata 1976 – 81 ). 
Lata 70-te są dla „Warmii” kolejnym pomyślnym okresem czasu. Ogrom pracy Pani Cecylii Rożnowskiej, jej upór i oddanie pracy z Zespołem owocują między innymi udziałem „Warmii” w koncercie inauguracyjnym VIII Krajowego Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu ( 1970 r.), realizacją  filmu dokumentalnego dla TVP  jak i ponowne zdobycie „Złotego Skrzydła Ikara” w Mielcu ( 1971 r.).
Powyższe finalizuje fakt przyznania przez Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej : Honorowej Odznaki „Zasłużony dla Warmii i Mazur”.
Podpisanie porozumienia o współpracy i wymianie kulturalnej z polonijnym zespołem „Biały Orzeł” z Kanady ( Toronto ), realizacja w całości pierwszego kolorowego filmu dokumentalnego w kolorze (1974r.), pierwsze tornee koncertowe po krajach Europy Zachodniej : Francja – Belgia ( 1977  i 1978 r.), zdobycie „Złotego Medalu” na Europejskim Festiwalu Zespołów Folklorystycznych w Suhl - NRD ( 1978 r. ) przy  kontynuacji wyjazdów do ZSRR i Jugosławii, są dowodami wielkiej aktywności „Warmii”.
Powyższy okres zostaje uhonorowany Medalem Towarzystwa Łączności z Polonią Zagraniczną „Polonia”, Medalem Prezydenta Miasta Olsztyn ( 1980 r.), a  decyzją Władz Przedsiębiorstwa PKP,   „WARMIA” otrzymuje nominację na Reprezentacyjny Zespół Pieśni i Tańca Kolejarzy Polskich ( 1981 r.).
Powyższe dokonania, niewątpliwie będące efektem pracy głównie Pani Rożnowskiej, nie miałyby jednak szans powodzenia bez zaangażowania członków zespołu, Dyrektora DKK oraz  min. osoby Pana Jana Kołodziejczaka.
W 1976 roku, po zaprzestaniu współpracy z akompaniującym Warmii, zespołem estradowym Pana Wacława Kosowicza, Pan Jan, obejmuje ( od września ) funkcję Kierownika Kapeli Zespołu, angażując do współpracy zawodowych muzyków ( swych przyjaciół i znajomych ). Są to osoby głównie związane zawodowo z olsztyńską Filharmonią. Takie nazwiska jak Pani Kwahs, Panowie Dondalski, Chwała, Niedźwiedź, Kowalczyk, były szeroko znanymi w olsztyńskim „środowisku muzycznym”.
Można pokusić się o stwierdzenie, iż ten fakt 1976 roku, staje się momentem zawiązania indywidualnej Kapeli Zespołu Pieśni i Tańca „Warmia”.
Współpraca i zaangażowanie, głównie Pani Krystyny Kwahs i Pana Niedżwiedż, jako jednocześnie pedagogów Szkoły Muzycznej w Olsztynie, pozwala w przyszłych latach zawiązać zaczątki „Dziecięcej Kapeli” ( 1980 r. ), stanowiącej grupę akompaniującą Dziecięcemu Zespołowi ( od 1981 r. ). 
Pracę wokalną z grupami tanecznymi zespołu kontynuują, wspomniana już pani Krystyna Kwahs i pan Damian Michałowski, będący zarazem ich akompaniatorem. 
I można by było twierdzić, iż ten okres był kolejnym pomyślnym dla Zespołu, lecz smutnym cieniem kładzie się tragiczne i nagłe odejście, przebywającego w USA, syna pani Cecylii–Janusza (1980 r.), Pozbawiona możliwości pożegnania syna, pani Rożnowska dzielnie „stawia czoła” wszelkim trudnościom. Po wielu perturbacjach i stawianych przeszkód, realizuje swój pierwszy wyjazd do Stanów, gdzie ten trudny czas dzieli z przebywającą już w Chicago, córką – Anią ( byłą członkinią grupy reprezentacyjnej Zespołu ).
Zespół także przechodzi trudny okres.
Dotychczasowy instruktor Domu Kultury, pan Mirosław Marszelewski ( asystent choreografa i tancerz „reprezentacji” ), podejmuje pracę w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Olsztynie. 
Pozostając jednak wiernym swej pasji, w krótkim okresie czasu, tworzy na uczelni Studencki Zespół Pieśni i Tańca „Kłobuki”* ( 1983 r.), w oparciu o znaczącą ilość osób-tancerzy z grupy reprezentacyjnej Zespołu „Warmia”.


* ZPiT „Kłobuki” otrzymał na różnego typu przeglądach liczne nagrody i wyróżnienia (1984 – Wojewódzki Przegląd Zespołów Pieśni i Tańca Ludowego, 1985 i 1988 – tytuł laureata w Mrągowie i Lidzbarku Warmińskim). W okresie swojego istnienia "Kłobuki" wystąpiły ponad 350 razy w Olsztynie, Polsce, na Węgrzech, we Francji i Korsyce. Kierownikiem artystycznym i choreografem był Mirosław Marszelewski, kierownikiem muzycznym – Janusz Poświata, kierownikiem organizacyjnym – Tadeusz Wasiak.
Zespół po połączeniu obu  uczelni : Akademii Rolniczo Technicznej i WSP w Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, został wcielony w Zespół Pieśni i Tańca UWM „Kortowo” reaktywowanego po kilkuletniej przerwie w Akademii  ( 1969 rok ), min. przez panią Cecylię Rożnowską, pełniąca w owym czasie funkcję Pełnomocnika Rektora ds. Kultury. 


Na wniosek Dyrektora Domu Kultury Kolejarza ( pani Anny Matuszyńskiej ), Naczelnik Oddziału Socjalnego PKP występuje do Zakładu Naprawy Taboru Kolejowego w Olsztynie o służbowe przeniesienie pana Mariusza Krupińskiego ( tancerza Zespołu od 1972 r. ) do pracy w Domu Kultury jako instruktora k/o ( wrzesień 1980 r.). 
Od tej chwili pan Mariusz, wspomagający dotychczas swą społeczną pracą ( jak wymienieni już inni tancerze ) choreografa Zespołu, obejmuje funkcję asystenta Pani Cecylii Rożnowskiej, a w okresie Jej nieobecności ( październik 1981 – czerwiec 1983 ), pełni rolę Kierownika Zespołu.  
W powyższym, bardzo trudnym dla Zespołu okresie czasu, obok prac wspomnianych już osób, podobną nieocenioną pomocą i zaangażowaniem wspierają Zespół takie osoby jak : pani Teresa Kuligowska, od 1972 roku członek grupy tanecznej, w latach 1981 – 85 asystentka kierownika i choreografa Zespołu oraz pan Kazimierz Arciszewski, który w latach 1978 – 83, jako etatowy pracownik DKK, pracował wokalnie i organizacyjnie z Zespołem, czego bezpośrednim efektem stał się między innymi, program artystyczny dla dziecięcych grup ( powstałych już od 1976 roku ), stanowiąc zarazem podwaliny powstania: Dziecięcego Zespołu Pieśni i Tańca „Warmia” - popularnie zwanego: „Mała Warmia”.
Nie sposób jest pominąć osobę pana Władysława Byszewskiego z Katowic, który pod namowami Pani Cecylii, z początkiem lat 80-tych ( 1979 r. ), podjął pracę wokalno-muzyczną z zespołem. 
Ponad 10-cio letni okres współpracy z panem Władysławem, znakomitym folklorystą i muzykologiem, zaowocował szerokim i bogatym programem wokalno-muzycznym oraz wydaniem pierwszej płyty długogrającej Zespołu ( 1981 r.).
Pod koniec 1983 roku, powraca do Polski Pani Cecylia, angażując się w przygotowania do obchodów Jubileuszu 30-sto Lecia Zespołu ( 1984 r.). 
Jest to okres uhonorowania Zespołu: Złotą Honorową Odznaką „Za zasługi dla transportu PRL” ( 1984 r. ) oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski ( 1985 r.) . 
Decyzją Ministra Komunikacji ( 1984 r.) zostaje przyznany autokar marki Autosan z przeznaczeniem i oznakowaniem autokaru Zespołu Warmia jako Reprezentacyjnego Zespołu Kolejarzy Polskich. 
Jednak z braku posiadania, przez zespół, odpowiedniej bazy technicznej, autokar przejmuje na swój stan Samochodownia PKP  w Olsztynie, będąc jego wyłącznym dysponentem. Okres ten, jest też chwilą podjęcia przez „Naszą Panią” bardzo trudnej ( pod każdym względem ) decyzji – powrotu do Stanów Zjednoczonych, gdzie wraz z córką podejmuje kontynuację zapoczątkowanych już prac w kierunku tworzenia i działalności polonijnych zespołów folklorystycznych. 
Z 1985 rokiem, funkcję kierowniczą zespołu kontynuuje pan Mariusz Krupiński, który przy współpracy między innymi z młodymi kadrami instruktorskimi w osobach pani Małgorzaty Gryczko, Agnieszki Gutowskiej, Iwony Archackiej i pana Adama Krześniaka, zachowuje ciągłość działalności Zespołu, nie umniejszając zakresowi i poziomowi jego działań.
„Warmia” ( ta „duża” i ta „mała” ), powiększając swoją liczebność do ponad 250 członków, nadal potwierdza swój poziom, zajmując przez kolejne lata, główne lokaty na ogólnopolskich przeglądach i festiwalach folklorystycznych, tak w kraju jak i poza jego granicami.
Dzięki bliskiej współpracy z Zespołem Szkół Ekonomiczno-Handlowych w Olsztynie, a głównie osobistemu zaangażowaniu ówczesnego Dyrektora : pana Jana Kochanowicza, „Warmia” pozyskuje stałą bazę lokalową do zajęć tanecznych swoich wszystkich grup ( 1987 ). 
Coroczne zagraniczne wojaże Zespołu, głównie za zachodnią granicę ( Niemcy, Francja ) stają się przyczynkiem do wysunięcia propozycji współpracy ze strony niemieckiego zespołu folklorystycznego „Richard Wossidlo” z miejscowości Ribnitz-Damgarten k/Rostoku ( 1987 ).
W 1988 roku, w momencie konieczności wyjazdu pana Jana Kołodziejczaka do USA, rolę akompaniatora wszystkich grup zespołu przyjmuje pan Wojciech Borkowski, pełniący rolę kierownika muzycznego i kompozytora, działającego w Domu Kultury Kolejarza - kabaretu „Kolejarczyk”.
Funkcję „szefa” Kapeli jak i Kierownika muzycznego Zespołu obejmuje pan Artur Chwała, który już od 1978 roku, w chwilach braku dyspozycyjności swego ojca, spowodowanej jego obowiązkami jako koncertmistrza filharmonii, uczestniczył w pracach kapeli i programach koncertowych zespołu, z biegiem lat stając się członkiem kapeli - jako „pierwsze skrzypce”. To pod jego kierownictwem, zespół pozyskuje kolejny skład „Kapeli Młodzieżowej”, akompaniującej Dziecięcemu Zespołowi.
Wysoki poziom wykonawczy młodych muzyków potwierdza zajęcie pierwszego miejsca na Regionalnym Przeglądzie Kapel Ludowych w Mrągowie ( 1990 r. ).
Niestety kilkuletnia praca i obiecujące plany dalszych działań, zostają zakłócone i przerwane z powodu niefortunnej decyzji, pana Mariusza i Artura, o pomocy zaprzyjaźnionemu od wielu lat zespołowi  studenckiemu „Kortowo”* w akompaniamencie jego grupie tanecznej podczas tournee artystycznego 
do Francji – pierwszego pod nowym kierownictwem Pana Woźniaka. Podstawowy skład młodzieżowej kapeli zostaje, przez indywidualne decyzje młodych muzyków, wcielony w struktury Zespołu Kortowo.


*ZPiT "KORTOWO" jest reprezentacyjną grupą folklorystyczną Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Historia powstania zespołu sięga lat 50-tych kiedy to grupa studentów postanowiła powołać grupę taneczną kultywującą polski folklor. Od początku istnienia zespół działał przy swojej uczelni, która wśród wielu instytucji popierających działalność artystyczną "KORTOWA", jest jego największym opiekunem i mecenasem. Od lat "KORTOWO" czerpie natchnienie z tradycji ludowej. Poprzez taniec i muzykę wiernie odtwarza polskie tańce, pieśni i obrzędy. Tancerze prezentują program w oryginalnych strojach ludowych, wzbudzając zainteresowanie i fascynację ich pięknem i bogactwem. Wieloletni dorobek "KORTOWA" jest dziełem wybitnych autorytetów w dziedzinie muzyki i tańca, którzy przyczynili się do stworzenia oryginalnego i niepowtarzalnego oblicza artystycznego zespołu. Repertuar ZPiT "KORTOWO" jest bogaty i zróżnicowany. Zespół przedstawia tańce narodowe: poloneza, mazura, kujawiaka i oberka, widowisko (we fragmentach) z regionu warmińskiego "Zapusty" oraz pieśni i tańce ludowe z terenów niemalże całej Polski, a wśród nich obrazki sceniczne z regionów: Kurpi Zielonych, Lublina, Kujaw, Rzeszowa, Krakowa, Podhala, Łowicza, Opoczna oraz Śląska. 


Od tej chwili Zespołowi Dziecięcemu akompaniuje „starsza kapela”, a jego działania stają się jeszcze bardziej intensywniejsze głównie za sprawą zaangażowania i pomocy samych rodziców i opiekunów jego członków, reprezentowanych przez powołany Komitet Rodzicielski, którego pierwszymi członkami byli między innymi : Kolender Elżbieta i Edward, Działek Krystyna i Mirosław, Moroz Ewa i Mieczysław, Nowakowska Grażyna, Dreger Mieczysława, Gajdulewicz Teresa i Sienkiewicz Lech.

Z początkiem lat 90-tych, okresu wielkich przemian strukturalno-organizacyjnych całego kraju oraz Przedsiębiorstwa PKP , potwierdzają się zapowiedzi drastycznych zmian i ograniczeń w zakresie wspierania i opieki nad resortowymi ośrodkami kultury. Zespół staje w obliczu zapowiedzi o likwidacji działalności i pozbawieniu bazy lokalowej, co w konsekwencji pociąga za sobą prawdopodobne pozbawienie go statusu istnienia. Jednak wbrew wszelkim trudnościom, „Warmia” staje się pierwszym Zespołem amatorskiego ruchu artystycznego naszego kraju, który podejmuje inicjatywę istnienia w oparciu o własne warunki działań.
Podstawowym zadaniem były natychmiastowe działania dla utrzymania składu grupy muzyków, z którymi rozwiązano dotychczasowe umowy o pracę ( „o dzieło” ) artystyczną w Zespole.
Nawiązanie współpracy z licznymi ośrodkami turystyczno-wypoczynkowymi i obsługi gastronomicznej, poczynając od Hotelu Gromady - „Kormoran” w Olsztynie ( od 1988 rok ) jak i wymogi prawne w stosunku do współpracy z Oddziałem Socjalnym PKP, wymogły konieczność zawiązania w jak najkrótszym czasie tzw. indywidualnej formy organizacyjnej. W myśl panujących w ówczesnym czasie przepisów, jedyną taką szansą była rejestracja prywatnej działalności. Po konsultacjach w gronie osób zawodowo związanych z Zespołem, Pan Mariusz Krupiński i Artur Chwała zdecydowali o zarejestrowaniu swej działalności jako spółka cywilna o mianie Spółka Usług Artystycznych „Warmia”( kwiecień 1991 r.).   
Od tej chwili, obok kontynuacji prac  DKK, rozpoczyna się komercyjna działalność Zespołu, pozwalająca utrzymać skład kapeli oraz staje się przyczynkiem do powołania tzw. „grupy zawodowej” składu grup tanecznych Zespołu. W tym okresie ( do ok. 1994 r. ) z zespołem współpracują solowi wokaliści : Pani Ewa Cichocka i Pan Stefan Brzozowski – „filary” zespołu estradowego „Czerwony Tulipan”. 
Bliska znajomość, a wręcz przyjaźń z panem Arturem, zaowocowały warunkami pracy, której efektem stał się znaczący okres w działalności Zespołu, obfitujący prezentacjami koncertowymi „o najwyższych lotach”.    
Wielką stratą dla całej sfery organizacyjnej działalności placówki DKK, jest odejście ( wyjazd do Belgii ) dotychczasowej Pani Dyrektor tj. Anny Matuszyńskiej ( 1991 r.). Układając swoje losy życiowe poza granicami kraju, pozostawia za sobą wielki dorobek społeczny w sferze pomocy organizacyjnej dla DKK jak i samego Zespołu Warmia. Służbowym poleceniem jej miejsce zajmuje pan Józef Lipczyński, który obok kwalifikacji zawodowych wykazywał wielką sympatię, a nawet przyjaźń w stosunku do Zespołu jak i jego poszczególnych członków.
Mimo pewnych zawirowań kadrowych oraz zapowiedzi kolejnych ( nieuniknionych ) przemian strukturalnych w kulturze resortowej, wynikiem wzmożonej współpracy ze wspomnianym już Zespołem „Richard Wossidlo”z Niemiec, powstaje zaczątek prac Międzynarodowego Zespołu Folklorystycznego „EUROPA” ( 1991 – 1996 ), działającego pod auspicjami Niemieckiego Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz Stowarzyszenia Współpracy Młodzieży Niemiecko-Polskiej. Wspólne prezentacje koncertowe w jednoczesnym wykonaniu obu Zespołów, grup dziecięcych i reprezentacyjnych, były prezentowane na terenie Niemiec, Anglii, Portugalii i Polski.
Niestety wielkim cieniem żalu i przygnębienia, kładzie się zaskakująca powracających z Anglii tancerzy (1992 r.), wiadomość o „odejściu” członka grupy reprezentacyjnej i „zawodowej” - kol. Ś.P. Tomasza Rojek, który miał brać udział w tourne, lecz uniemożliwiła mu to nagła choroba.
Obok trudności w codziennej pracy merytorycznej zespołu, kolejne fakty wymuszają konieczność znaczących przemian. W wyniku zaleceń i decyzji władz Przedsiębiorstwa PKP, na podstawie umów i porozumień, sferę działalności socjalno-bytowej, a głównie kulturalnej, przejmuje ( wraz z całymi zasobami majątkowymi ) Federacja Związków Zawodowych Pracowników PKP.
Powstaje Fundacja „Semafor” z siedzibą w Toruniu, a w efekcie konsultacji i uzgodnień : Oddział Fundacji w Olsztynie, którego funkcję Dyrektora obejmuje pan Artur Chwała ( 1993 r. ). Podstawowym celem Oddziału, obok kontynuacji prac Domu Kultury, było utrzymanie działalności Zespołu Warmia jako Reprezentacyjnego Zespołu Przedsiębiorstwa PKP.
Niestety, przy braku możliwości dofinansowania ze strony Przedsiębiorstwa jak i nikłego zaangażowania jego miejscowych oddziałów w utrzymaniu proponowanej formy: Międzyzakładowego Domu Kultury, występuje konieczność ograniczenia działalności. 
Mimo wielu staraniom, jak również dodatkowej działalności gospodarczej Oddziału, jaką było prowadzenie tzw. bufetu zakładowego, stopniowo dokonywane są zwolnienia instruktorów i pracowników byłego DKK. Prężnie działające koła zainteresowań : pszczelarzy, gier świetlicowych ( głównie brydża i szachów ) oraz zespoły estradowe, kończą swą działalność. Jedynie „Koło Seniora”, znajduje jeszcze miejsce swych spotkań ( do 2002 roku ). 
I jakby na przekór wszystkiemu, rok 1994, staje się bardzo znaczącym w kalendarium Zespołu.
W Zespole pracuje wówczas bardzo zgrane i oddane swej pracy grono ludzi. Obok panów Mariusza Krupińskiego i Artura Chwała, rolę asystentów choreografa pełnią pani Małgorzata Gryczko ( wymieniana już powyżej ) oraz Jadwiga Orzołek ( instruktor tańca, była tancerka Zespołu „Olsztyn” ).
Grupom tanecznym nadal akompaniuje „niestrudzony” pan Jan Kołodziejczak, a zajęcia wokalne prowadzi pan Mirosław Gordon. Opiekę nad kostiumami kontynuuje pani Bożena Jankowicz.
Dzięki wzmożonej pracy organizacyjno-artystycznej i zaistniałemu popytowi na rynku turystyki regionu, Zespół – głównie jego tzw. „grupa zawodowa”, koncertuje w hotelach i ośrodkach wczasowych, realizując 150 do ponad 200 prezentacji w skali roku kalendarzowego. Jest to swoisty rekord tego okresu czasu, który staje się trudnym do przekroczenia, a wręcz powtórzenia. 
Przy okazji obchodów jubileuszowych 40-sto lecia swego istnienia ( 1994 r.), „Warmia” przeprowadza kilka znaczących i jak ukazują kolejne lata, cyklicznych o szerokim zasięgu przedsięwzięć artystycznych.
W olsztyńskim amfiteatrze odbywa się pierwszy konkurs tańców ludowych indywidualnych par tanecznych ( czerwiec ), stając się początkiem ruchu artystycznego obejmującego cały kraj jako forma tańców polskich, znajdująca po latach swoją kontynuację w programach edukacyjnych i rozwijająca swą działalność pod patronatem Komisji Tańców Polskich Stowarzyszenia Polskiej Sekcji Międzynarodowej Rady Stowarzyszeń Folklorystycznych, Festiwali i Sztuki Ludowej – CIOFF ( od 1998 r. ).
Prezentacje koncertowe zaprzyjaźnionych zespołów : „Richard Wossidlo” z Niemiec, „Nowosądeczanie” z Nowego Sącza, „Powiśle”z Puław i „Poltex” z Łodzi, przybyłych do Olsztyna z okazji koncertu jubileuszowego Warmii, dają początek kolejnej imprezie jaką stają się  Międzynarodowe Olsztyńskie Dni Folkloru „Warmia”, które przyjmując ( od 1996 r.) patronat Prezydenta Miasta stają się elementem „wizytówki kulturalnej” Miasta Olsztyna.
Kolejne lata, obok organizacji między innymi powyższych imprez, to nieustanna praca nad wypracowaniem odpowiednich warunków dla pracy Zespołu, a głównie pozyskania środków dla utrzymania pomieszczeń byłego DKK w gmachu zlikwidowanej Dyrekcji PKP przy ul. Emilii Plater w Olsztynie, stanowiących siedzibę Zespołu. 
Powstanie kolejnej grupy Zespołu ( „Seniorzy” 1995 r.), w skład której wchodzą głównie rodzice jego członków jak i „byli tancerze”, obok możliwości mianowania zespołu jako wielopokoleniowego stanowiącego ewenement  na terenie swego regionu, daje przyczynek do zaangażowania jego starszych członków w pracach na rzecz powołania nowej struktury organizacyjnej jaką staje się : Stowarzyszenie Kulturalne Zespół Pieśni i Tańca „WARMIA” ( statut złożony w Sądzie - marzec1998 rok ). 
Władzami Zespołu staje się jego pierwszy skład Zarządu : Marek Bołtin – Prezes, Ryszard Machul – Sekretarz i Maria Capik – Skarbnik.
Dotychczasowa współpraca z Fundacją „Semafor”w Toruniu, jako jej Oddział, nadal nie spełnia pokładanych nadziei i oczekiwań. Mimo to, głównie dzięki Spółce Usług Artystycznych, zostaje wydana pierwsza płyta kompaktowa, a zamykając 1998 rok, Zespół dodaje do swych artystycznych osiągnięć, pierwsze prezentacje koncertowe w północnej części kontynentu afrykańskiego ( Egipt ).
Oczekiwany z nadziejami rok 1999 rozpoczyna się smutną wiadomością o tragicznym „odejściu” tancerza grupy reprezentacyjnej : Ś.P. Mariusza Chrzanowskiego. Wiadomość jest tym bardziej przygnębiającą ponieważ Ś.P. Mariusz ( podobnie jak i jego siostra ) pierwsze kroki taneczne stawiał jeszcze w Dziecięcym Zespole. Po krótkiej przerwie w zajęciach, spowodowanej nowymi obowiązkami zawodowymi i rodzinnymi, szczególnie z uwagi na najbliższe plany zespołowe, miał wznowić swą obecność w pracach Zespołu. Niestety jego tragiczne „odejście” podczas pełnienia obowiązków służbowych, na zawsze uniemożliwiła spełnienia planów artystycznych.  
Wydarzeniem kulturalnym, obok pierwszych widowisk „Wesela Warmińskiego” w formie cyklicznych imprez artystycznych „Karczmy Warmińskiej” w Gietrzwałdzie k/Olsztyna, staje się uroczystość jubileuszowa Zespołu.  45 lat swej działalności, Zespół akcentuje pierwszą w historii swego Regionu - „Biesiadą Warmińską”, z udziałem przeszło 2,5 tys. osób, zorganizowaną w hali widowiskowo-sportowej.
Obok walorów artystycznych, impreza miała na celu określenie nowych zasad współpracy z Przedsiębiorstwem PKP. Licznie zaproszeni przedstawiciele władz PKP oraz kierownictw związków zawodowych, podczas spotkań i narad roztaczali wizje szans na reaktywowanie współpracy i pomoc w utrzymaniu Zespołu. 
Niestety praktyka kolejnych miesięcy, pozostawienie Zespołu bez wsparcia, dodając jednak narastające koszty utrzymania siedziby zespołu, a w końcu zmiany jej na pomieszczenia po byłej Aptece PKP  bez uwzględnienia obniżki kosztów, ostatecznie skutkuje rozwiązaniem Oddziału Fundacji „Semafor” ( 2000 r.).
Powyższy fakt, skłonił Kierownictwo Zespołu do odejścia od miana Reprezentacyjnego Zespołu Kolejarzy Polskich i oparcia swego statusu o pozostałe formy organizacyjne jak i o dotychczasowe warunki lokalowe, stanowiące ostatnie ogniwo wiążące Zespół ze strukturami PKP. Ostateczne rozwiązanie problematyki współpracy z PKP, dotyczącej należności czynszowych, następuje dopiero z początkiem 2009 roku, kiedy to w wyniku negocjacji, decyzją Zarządu Przedsiębiorstwa PKP, przeważająca wysokość należności zostaje umorzona - po dokonaniu przez Zespół regulacji pewnego jej procentów.

W dowód uznania wkładu pracy i działań na niwie ogólnopolskiego ruchu tańców polskich, Zespół WARMIA otrzymuje (2000 r.) zaszczytną i odpowiedzialną rolę „Organizatora” Pierwszych Otwartych Mistrzostw Polski Tańców Narodowych w Formie Towarzyskiej, które przeprowadza w Olsztynie w dniach 25 - 27.05.2001 roku.
Codzienny, w przeważającej mierze społeczny trud w edukacji artystycznej swego społeczeństwa, a głównie jego najmłodszych pokoleń, decyzją Wojewody Warmińsko-Mazurskiego zostaje uhonorowany Medalem „Pro Publiko Bono”.
Od 2001 roku integralną częścią historii i „wizytówki artystycznej Zespołu”, staje się  interpretacja żydowskiego folkloru wokalno-muzycznego w wykonaniu składu osobowego Spółki Usług Artystycznych przyjmującego artystyczną nazwę „Warmia Klezmer Band”.
Autorski program pana Artura Chwała, obejmujący obok najpopularniejszych pieśni żydowskich – żydowski humor i taniec, modyfikowany przez kolejne lata stosownie do potrzeb i wymogów koncertowych, był reakcją na propozycje wzbogacenia oferty koncertowej dla „Karczmy Warmińskiej” w Gietrzwałdzie.
Pozyskanie do programu pana Wiesława Nideraus – artysty estradowego, materiał wokalny w wykonaniu pani Ewy Kaliszuk i pana Romana Korzeń ( solistów wokalnych Zespołu ) przy akompaniamencie min. muzyków Kapeli Zespołu, utworzyło program o niepowtarzalnej atmosferze i wartościach artystycznych, znajdujących każdorazowo aprobatę i wysokie oceny ze strony publiczności.
W 2002 roku, docenienie dotychczasowych działań „Warmii” na niwie pielęgnacji i popularyzacji polskich tradycji tanecznych oraz pokładana nadzieja w ich dalszym rozwoju, ukazuje decyzja Prezydium Stowarzyszenia PS CIOFF o przydzieleniu Zespołowi prawa do zorganizowania Regionalnego Ośrodka w Olsztynie. Po okresie przygotowań, przy Stowarzyszeniu Zespołu „Warmia” powstaje Warmińsko-Pomorski Regionalny Ośrodek Tańców Polskich z określonym zakresem swych działań na województwa: pomorskie, kujawsko-pomorskie i warmińsko-mazurskie ( 2004 r.). Aktem nominacyjnym, Komisarzem Ośrodka zostaje pan Mariusz Krupiński, który jako pomysłodawca reaktywowania tańców polskich w formie towarzyskiej, nieustannie sprawuje nad nimi kierownictwo w obrębie swych działań. Powyższy fakt, otwiera jeszcze większe możliwości w sferze organizacyjnej wspomnianych działań.
Angażując do współpracy Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli przy jednoczesnym pozyskaniu rekomendacji Kuratorium Oświaty, umożliwia Zespołowi organizowanie cyklicznych warsztatów i szkoleń dla nauczycieli przedszkoli i szkół, które finalizowane są kolejną cenną inicjatywą na polu imprez artystycznych jaką staje się : Regionalny Konkurs Tańców Polskich „O Złote Piórko Kłobuka”  ( pierwsza edycja 2007 r. ). 
Okres początku XXI wieku, to obok powyższych działań, kolejne przemiany organizacyjne Stowarzyszenia oraz lata starań o pozyskanie własnego lokum. Akceptując zaistniałe możliwości prawne, po Nadzwyczajnym Zebraniu Stowarzyszenia, ustanowiona zostaje decyzja o przyjęciu statutu i kontynuacji swej działalności jako struktury o statusie Organizacji Pożytku Publicznego ( 2004 r. ).
Dalekosiężne plany i starania w pozyskaniu działki-gruntu pod budowę siedziby „z prawdziwego zdarzenia” na terenie miasta, kończą się z chwilą wypowiedzenia umowy najmu przez Urząd Marszałkowski ( 2005 r. ) i koniecznością przyjęcia oferty zmiany siedziby na pomieszczenia będących z zasobach lokalowych Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie ( byłego Wojewódzkiego Domu Kultury ).
Dzięki przychylności Dyrektora Centrum, „Warmia” pozyskuje dogodne warunki dla zorganizowania kilku pomieszczeń na biuro, salę pamiątek i magazyn, przy zachowaniu dotychczasowych warunków do zajęć tanecznych, na bazie wieloletniej już, nieocenionej pomocy ze strony Zespołu Szkół Ekonomiczno-Handlowych w Olsztynie.
W nadziei pomocy i podtrzymaniu działalności, zawiązuje wspólną grupę artystyczną z członkami Zespołu Pieśni i Tańca „Olsztyn”, którzy już w niewielkiej liczebności i malejącej liczbie zajęć, „zamykali” karty historii swego zespołu. Niestety, około roczna współpraca, nie przynosząca w ocenie dyrekcji placówki, spodziewanych efektów, kończy działania w tym kierunku.
Natomiast prężnie i z oczekiwanymi efektami trwa współpraca „Warmii” z Olsztyńskim Związkiem Mniejszości Niemieckiej. Zapoczątkowane w 2006 roku wspólne działania na rzecz reaktywowania młodzieżowego Zespołu „Rotkappchen” ( „Czerwony Kapturek” ), owocują powiększeniem liczebności dziecięcych i młodzieżowych grup Zespołu oraz wzbogaceniem programu artystycznego obu formacji.
Bogaty w wydarzenia i wypełniony codzienną pracą merytoryczną Zespołu mijający okres pierwszego dziesięciolecia nowego wieku, zaburzony zostaje kolejnym smutnym wydarzeniem.
Nagłe i nieszczęśliwe „odejście” dotychczasowego Prezesa Stowarzyszenia : Ś.P. Marka Bołtin, wymusza zwołanie ponownego Walnego Zebrania Stowarzyszenia ( 2009 r.). W wyniku głosowań, nowemu składowi Zarządu, od tej chwili przewodniczy pan Jerzy Kaczorowski.
W nadziei uniknięcia szczególnych problemów kolejnych działań, Zespół przystępuje do przygotowań obchodów kolejnego Jubileuszu tj. 55-cio Lecia swego istnienia. Z przyczyn obiektywnych, obchody ograniczają się jedynie do kameralnych spotkań „byłych członków” ( niestety tym razem, z powodu nagłej przypadłości – bez udziału pani Cecylii Rożnowskiej ) oraz koncertu w olsztyńskim amfiteatrze, inaugurującym zarazem otwarcie kolejnej XIV już edycji Międzynarodowych Olsztyńskich Dni Folkloru i VI Ogólnopolskich Spotkań Dziecięcych Zespołów Folklorystycznych.
Wielkim i znaczącym wydarzeniem dla Zespołu staje się fakt nadania przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Odznaki Honorowej „Zasłużony dla Kultury Polskiej”. Aktu dekoracyjnego sztandaru Zespołu  dokonała pani Wicemarszałek Województwa w obecności całej „Warmii” na scenie i wypełnionej do ostatnich miejsc widowni amfiteatru. 
W dniach finałowych powyższych imprez, kolejnym miłym akcentem stała się wiadomość przekazana przez Przedstawicieli Prezydium PS CIOFF i Komisji Tańców Polskich, podczas ceremonii otwarcia XVI edycji Ogólnopolskiego Konkursu Tańców Polskich, iż przyszłoroczne jubileuszowe X Mistrzostwa Polski, jak i pierwsza ich edycja - odbędą się w Olsztynie.
Jak przykro minęły początki 2009 roku tak i jego dalszy czas nie oszczędził gorzkiej prozy życia. Tragiczny zbieg okoliczności pociąga za sobą młodego tancerza – uczestnika lipcowej imprezy, a „byli członkowie” Zespołu pożegnali na zawsze kol. Ś.P. Teresę Kuligowską.

c.d.n.
W nadziei pozyskania uwag i uzupełnień powyższego
przez osoby zainteresowane, opr : Mariusz Krupiński

Organizacja PoЕјytku Publicznego
Miasto Olsztyn Warmia i Mazury Międzynarodowa Rada Stowarzyszeń Folklorystycznych, Festiwali i Sztuki Ludowej